Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Εscape of Freedom or The Art of Loving?


ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ -

ERICH FROMM
Γιατί στερούμεθα την αγαπη που τοσο θέλουμε και χρειαζόμαστε όλοι μας?

Αρχικά βέβαια λόγω της παγκόσμιας παραδοχής ότι η αγάπη δεν είναι ποτέ εύκολη. Είναι ένα επίτευγμα πρόσφορο μόνο σε άτομα που είναι συναισθηματικά ώριμα και σε εγρήγορση. Τάσεις για εξάρτηση, κυριαρχία, εκμετάλλευση, σαδισμό και μαζοχισμό αποκλείουν τη συνειδητοποίηση αυτή και απειλούν τη ζωή σε όλα τα επίπεδα.
Υπάρχουν παρανοήσεις οι οποίες και επικρατούν στον πολιτισμό μας και στην κουλτούρα μας.

ΝΑ ΣΕ ΑΓΑΠΟΥΝ- ΝΑ ΑΓΑΠΑΣ
Η πιο διαδεδομένη από όλες τις παρανοήσεις.
Συνηθίζουμε να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της αγάπης ως πρωταρχικά πρόβλημα του να αγαπηθούμε και όχι του να αγαπάμε, του λαμβάνειν αγάπη παρά του δίνειν αγάπη.
Το να δεχτούμε βαθιά αγάπη είναι μια εμπειρία ικανή να μεταμορφώσει, να μετασχηματίσει τον άνθρωπο. Αλλά το να αντιλαμβανόμαστε την αγάπη ως μια κατάσταση κατά την οποία οι άλλοι προσέχουν εμάς , παρά ως τρόπο με τον οποίο εμείς εκτιμάμε τους άλλους, είναι λάθος. Η αγάπη είναι πρώτα μία δραστηριότητα του ανθρώπου, όχι μία κατάσταση στην οποία κάποιος παθητικά βρίσκεται.


Ο Έριχ Φρομμ με τον D.T Suzuki , με τον οποίο συνέγραψαν το κλασικο βιβλίο Ζεν, Βουδισμός και Ψυχανάλυση βασισμένο σε εργασίες τους, που παρουσιαστηκαν στη  Cuernavaca, Mexico in August, 1957 by the Department of Psychoanalysis of the Medical School of the Autonomous National University of Mexico.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Αφού δεχτούμε την αγάπη ως δράση, ως δραστηριότητα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε επιρρεπείς και σε μία δεύτερη λανθασμένη αντίληψη.
Υποθέτουμε λοιπόν, ότι η διαδικασία της αγάπης δεν παράγεται εσωτερικά αλλά αποσπάται με μαγικό τρόπο έξω από τον άνθρωπο. Θεωρούμε ότι η αγάπη είναι μια λειτουργία ενός εξωτερικού αντικειμένου παρά η λειτουργία μιας εσωτερικής ικανότητας. Ότι προκαλείται σε μας από άλλους και ότι όταν δεν αγαπάμε αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει κανείς αξιαγάπητος γύρω μας ενώ κατά 99% ο λόγος είναι ότι μας λείπει η ικανότητα να αγαπάμε.

Η αντίληψη ότι το αντικείμενο της αγάπης είναι το καθοριστικό στοιχείο οδήγησε στο Δυτικό ρομαντικό μύθο ότι κάπου υπάρχει ένα άτομο γεννημένο για κάθε έναν από μας. Υπάρχει βέβαια κάποια δόση αλήθειας σε αυτό:
Όντας μοναδικοί δεν αγαπάμε οποιονδήποτε με την ίδια ένταση.
Η ιδέα όμως, «κάπου υπάρχει η αγάπη μου» δημιουργεί όμορφη μουσική αλλά φτωχή φιλοσοφία.

ΕΡΩΤΑΣ

Ένα τρίτο λάθος είναι ότι μπερδεύουμε την εμπειρία του έρωτα, του να ερωτεύεσαι (falling in love- «πέφτω σε έρωτα») με την συνθήκη του να αγαπάς (being in love- "είμαι σε έρωτα"-αγαπάω, ελληνιστί).

Αν δύο άνθρωποι, ολότελα ξένοι μεταξύ τους, γεφυρώσουν το χάσμα της μοναξιάς που τους περιβάλλει, η οικειότητα και το αίσθημα της ενότητας που προκύπτει είναι μια από τις συγκλονιστικότερες και ικανοποιητικότερες εμπειρίες που η ζωή μπορεί να τους παρέχει. Όσο πιο κλειστοί και απομονωμένοι ήταν πριν, τόσο πιο απίστευτη και απολαυστικότερη φαίνεται η εμπειρία που απολαμβάνουν. Το θέμα είναι ότι η σεξουαλική έλξη και η ζωντάνια του ξαφνικού αυτού πλησιάσματος δεν μπορεί να κρατήσει επ΄ άπειρον. Όσο καλύτερα γνωρίζονται τα ζευγάρια, τόσο περισσότερο χάνεται το συναρπαστικό της γνωριμίας.

Τότε, το ερώτημα που τίθεται είναι ένα: αν ο έρωτας τέλειωσε, αν μπορούν να σταθούν στα πόδια τους κι αν μπορούν να περπατήσουν μαζί τον δρόμο της αγάπης. Βέβαια, το γεγονός ότι οι άνθρωποι ερωτεύονται δεν αποκλείει το να είναι η εμπειρία τους αυτή απόλυτα αιτιολογημένη. Όμως, η αρχική ανεπανάληπτη ερωτική έλξη, ο βαθμός στον οποίο το ζευγάρι ήταν τρελλοί ο ένας για τον άλλο, είναι ανεπαρκής δείκτης αυτής της ικανότητας-του να μπορέσουν να ζήσουν και να αναπτυχτούν μαζί.

Υπάρχουν αμέτρητα ζευγάρια, τα οποία, ενώ συμπληρώνουν έναν κύκλο απολαυστικής ερωτοτροπίας, δεν δίνουν ποτέ στους εαυτούς τους την ευκαιρία να γνωριστούν σε βάθος ως ξεχωριστές προσωπικότητες, ως οντότητες. Δεν πετυχαίνουν να εκτιμήσουν ο ένας τον άλλον ως ατομικότητες.

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Τελικά, έχουμε υπερεκτιμήσει τις φυσικές σε αντιδιαστολή με τις ψυχολογικές διαστάσεις της αγάπης.
Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ακόμα και σήμερα ότι η αγάπη είναι παιδί της σεξουαλικής ικανοποίησης και ότι εάν δύο άνθρωποι μάθουν πώς να ικανοποιούν ο ένας τον άλλον σεξουαλικά, τότε και θα αγαπήσουν ο ένας τον άλλον.
Η αλήθεια είναι πιο κοντά στο αντίθετο: η σεξουαλική απόλαυση-ακόμα και η γνώση της λεγόμενης σεξουαλικής τεχνικής- είναι αποτέλεσμα της αγάπης. Τα σεξουαλικά προβλήματα οφείλονται σε ψυχολογικές αναστολές, οι οποίες κάνουν την αγάπη αδύνατη. Εχθρότητα ή φόβος έναντι του αντίθετου φύλου αποτρέπει το άτομο να δώσει ολοκληρωτικά τον εαυτό του, να δράσει αυθόρμητα, να εμπιστευτεί τον σεξουαλικό σύντροφο στην οικειότητα της σωματικής εγγύτητας.
LOVE IN AMERICA: μια απόπειρα απόδοσης στα ελληνικά

αδημοσιευτα κειμενα του Φρομ υπαρχουν στην παρακατω ιστοσελιδα:

Αξίζει, επίσης, ίσως, να δείτε και το έργο Α ΖΕΝ LIFE , βιογραφικό έργο βασισμενο στη ζωή του D. T. Suzuki, ο οποίος θεωρειται ένας από τους κλασικους και βαθυτερους γνώστες της "φιλοσοφίας" του Ζεν.



Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης





Μαθηση και αναπτυξη αλληλοσυνδεονται απο την πρωτη μερα της ζωης ενος παιδιου.Οι διαστασεις της μαθησης,και οχι μονο της σχολικης, χρειαζονται μια νεα και ιδιαιτερα σημαντικη εννοια για να περιγραφουν: την εννοια της ζώνης επικείμενης ανάπτυξης (zone of proximal development).

Η μαθηση, κατα Vygotsky, αντιπαραβαλλεται με το επιπεδο αναπτυξης του παιδιου. Η διδασκαλια συγκεκριμενων γνωστικων αντικειμενων ξεκινα σε συγκεκριμενη ηλικια π.χ αναγνωση, μαθηματικες πραξεις.
Μονος ο προσδιορισμος του ανεπτυγμενου επιπεδου σε καθε παιδι ομως,ειναι ανεπαρκης.Χρειαζεται να καθορισουμε δυο τουλαχιστον επιπεδα αναπτυξης.

.....αύριο θα μου έχει γίνει γνωστό και κατανοητό, ό.τι σήμερα μοιάζει ακατανόητο  και μου είναι Αγνωστο..........
Το πρωτο επιπεδο αναπτυξης μπορει να ονομαστει πραγματικο αναπτυξιακο επιπεδο-ως τετοιο εννοουμε το επιπεδο αναπτυξης στις νοητικες λειτουργιες ενος παιδιου, που εχουν ηδη ολοκληρωσει ενα συγκεκριμενο κυκλο, εχουν κατακτηθει.

Οι μελετες γυρω απο την νοητικη αναπτυξη των παιδιων βασιζονται στη γενικη υποθεση οτι μονον τα πραγματα που κανουν τα παιδια απο μονα τους δηλωνουν τις νοητικες τους ικανοτητες. Καθοριζουμε τη νοητικη ηλικια του παιδιου με τη χρηση τεστ, βασει του πως τα επιλυουν και σε ποιο βαθμο δυσκολιας ανταποκρινονται και ετσι αξιολογουμε το βαθμο νοητικης αναπτυξής τους.

Σε ολες τις αλλες περιπτωσεις (συνεργασια με αλλα παιδια,οταν δινονται καθοδηγητικες υποδειξεις, οταν ο ενηλικος αρχιζει τη λυση και το παιδι συμπληρωνει), στις οποιες το παιδι δεν παρουσιαζει μια ανεξαρτητη λυση του προβληματος, η λυση αυτη δεν θεωρειται ως ενδειξη της νοητικης του αναπτυξης και ικανοτητας.

Συμφωνα με το Vygotsky ομως η μεγαλυτερη ανεξαρτησια στην επιλυση προβληματων ειναι το πραγματικο αναπτυξιακο επιπεδο του παιδιου: καθοριζει λειτουργιες που εχουν ηδη ωριμασει και κατακτηθει-ειναι τα τελικα προιντα της εως τωρα αναπτυξης του. Αντιθετα(αλλα συμπληρωματικα) οταν με διαφορους τροπους επιλυει προβληματα υπο την καθοδηγηση ενηλικων ή σε συνεργασια με πιο ικανους συνομηλικους,η ζωνη επικειμενης αναπτυξης του καθοριζει εκεινες τις λειτουργιες που δεν εχουν ωριμασει ακομα αλλα βρισκονται σε διαδικασια ωριμανσης, σε εμβρυακη μορφη μεσα του: τις κατεχει "εν δυναμει".

Η ζωνη επικειμενης αναπτυξης δηλαδη χαρακτηριζει προοπτικα τη νοητικη αναπτυξη, μας επιτρεπει να διαγραψουμε αισιοδοξα το αμεσο μελλον του παιδοιυ και το δυναμικο της αναπτυξης του.

Η κατασταση, λοιπον, της νοητικης αναπτυξης ενος παιδιου μπορει να προσδιοριστει μονο με την αποσαφηνιση των 2 επιπεδων του: του πραγματικου αναπτυξιακου επιπεδου και τη ζωνη επικειμενης αναπτυξης του.Το υλικο που υπαρχει σημερα στις ζωνες επικειμενης αναπτυξης του θα αποτελεσει αυριο κατακτηθεισες ικανοτητες και λειτουργιες στο πραγματικο αναπτυξιακο επιπεδο.

Αξιοσημειωτο ειναι οτι ο Alfred Binet, o οποιος κατασκευασε την πρωτη κλιμακα-test νοημοσυνης στις αρχες του προηγουμενου αιωνα ειχε διακηρυξει : Μετα τη διαγνωση, η θεραπεια, τασσομενος υπερ της αγωγιμοτητας της νοημοσυνης. Η παραινεση του Βinet ξεχαστηκε επιμελως ιδιαιτερα απο την αμερικανικη σχολη(Terman, Cattel) και καλλιεργηθηκε η εντυπωση οτι το νοητικο πηλικο εκφραζει καποια κληροδοτημενη οντοτητα και ειναι αδυνατον να αλλαξει με περιβαλλοντικους χειρισμους.